Wereldrecord III: van de koningin van de backhand tot de keizer van de kasseien
Sport en wetenschap – vanaf maandag 21 maart op Canvas en VRT NU
8 maart 2022 - Ieder wereldrecord is een topprestatie, maar niet elke topprestatie is een wereldrecord. Daarom kijkt sportjournalist Maarten Vangramberen in deze derde reeks van Wereldrecord voorbij de cijfers en komma’s van de absolute records en breidt hij zijn onderzoeksterrein uit naar sporten waarin het niet zozeer om records draait: voetbal, boksen, tennis, wielrennen, tafeltennis en triatlon.
Maarten neemt deze keer zes topprestaties van Belgische makelij onder de loep. Waarom rijdt er niemand beter over de kasseien van Parijs-Roubaix dan Tom Boonen? Hoe komt het dat doelman Simon Mignolet zelfs in het donker de juiste hoek kiest? Wat hebben een mokerslag van een bokser en een vleugelpiano gemeen? En wat is het geheim van de fantastische eenhandige backhand van Justine Henin? Wereldrecord zoekt het uit en houdt deze exploten tegen het licht van de allernieuwste sportwetenschap.
Want ook nu weer laat Maarten zichzelf en de wetenschap los op al die iconische sportprestaties. Samen met topsporters, coaches, sportwetenschappers en andere experten onderzoekt hij hoe het komt dat sommige mensen tot prestaties in staat zijn die voor de meesten van ons buitenaards lijken. Daarbij stelt hij ook zijn eigen lijf en leden proefondervindelijk ter beschikking van de (sport)wetenschap.
Dit zijn de onderwerpen van Wereldrecord III:
- Aflevering 1 - Brazilië vs België, WK voetbal 2018
- Aflevering 2 - Delfine Persoon vs Katie Taylor, WK boksen 2019
- Aflevering 3 - Justine Henin vs Kim Clijsters, halve finale Roland Garros 2001
- Aflevering 4 - Tom Boonen in Parijs-Roubaix, 2005
- Aflevering 5 - Jean-Michel Saive vs Jan-Ove Waldner, EK tafeltennis 1994
- Aflevering 6 - Luc Van Lierde in de Iron Man, triatlon, 1996
Wereldrecord is een productie van De Mensen voor Canvas
Wereldrecord III : vanaf maandag 21 maart om 21.20 u. op Canvas en VRT NU
"Door af te stappen van de tijden en de cijfers hebben we dit seizoen een heel blik aan nieuwe sporten kunnen opentrekken. Ook de grote, klassieke sporten, waarin de sportwetenschap een alsmaar grotere en belangrijkere plaats inneemt. Het is heel fascinerend om vastgeroeste veronderstellingen in die sporten te ontkrachten of net te bevestigen."
Maarten Vangramberen
Aflevering 1: Brazilië vs België, WK voetbal 2018
Maandag 21 maart
Op 6 juli 2018 staan de Rode Duivels in het Russische Kazan voor een afspraak met de voetbalgeschiedenis: de kwartfinale tegen topfavoriet en vijfvoudig wereldkampioen Brazilië. De gouden generatie van het Belgische voetbal maakt het die avond waar en wint voor de ogen van de hele wereld met 1-2 tegen voetbalreus Brazilië.
Maarten Vangramberen onderzoekt in deze aflevering welke rol het tactische plan van Roberto Martinez speelde bij de winst tegen de Brazilianen. We duiken samen met hem in het onzichtbare dataverkeer dat het moderne voetbal bepaalt en werpen een blik in het brein van creatieve voetballers. We zien bijvoorbeeld hoe doelman Simon Mignolet bij een penalty zelfs in het donker de juiste hoek weet te kiezen. En Maarten trekt zelf de voetbalschoenen aan om te ervaren waarom een gewone sterveling Kevin De Bruyne niet kan zijn, zelfs niet voor heel even.
Met bondscoach Roberto Martinez, Laurent Chapelle (VUB), prof. Matthieu Lenoir en prof. Frederik Deconinck (UGent), Maximilian Klemp (University of Sports, Keulen), ex-voetballer en analist Gert Verheyen, Red Flame Julie Biesmans en Rode Duivels Hans Vanaken en Simon Mignolet.
Aflevering 2: Delfine Persoon vs Katie Taylor, WK boksen 2019
Maandag 28 maart
Op zaterdagavond 1 juni 2019 zit Madison Square Garden in New York tot aan de nok gevuld voor de kamp van de eeuw in het vrouwenboksen: Delfine Persoon tegen Katie Taylor. Tien ronden lang geven beide boksers elkaar geen duimbreed toe in het gevecht om de wereldtitel. De eindbeslissing over wie die avond de absolute wereldkampioen wordt bij de lichtgewichten, zal uiteindelijk van de jury komen en wordt tot op vandaag betwist.
In deze aflevering ontdekken we hoe topboksers voor een kamp op één dag tot zeven kilo gewicht kunnen verliezen. We meten de gigantische impact van één rake klap en leggen die voor aan de sterkste zwaargewicht van ons land. Maarten waagt lijf en leden tijdens twee minuten in de ring met Delfine Persoon. Maar in het universitair ziekenhuis van Luik leert hij in een geïmproviseerde elektrische stoel dan weer hoe relatief pijn kan zijn.
Met Delfine Persoon, prof. Wim Derave en Ine Van Caekenberghe (Ugent), prof. Bart Roelants (VUB), sportarts dr. Luc Buyse, zwaargewicht Victor Schelstraete en trainer Hubert Fierens, prof. Bert Vercnocke (KU Leuven) en neuroloog prof. Steven Laureys (CHU Liège).
Aflevering 3: Justine Henin vs Kim Clijsters, Roland Garros 2001
Maandag 4 april
In de halve finale van de open Franse tenniskampioenschappen Roland Garros van 2001 staan voor het eerst in de geschiedenis twee Belgische toptalenten tegenover elkaar: Kim Clijsters en Justine Henin. Met de zenuwen even strak gespannen als de snaren van hun tennisracket, maken de twee er een beklijvend duel van. Clijsters trekt die dag aan het langste eind, maar allebei zullen ze vanaf dan dag met veel succes de top van het internationale tennis bestormen.
Met een ballenkanon en heel veel gemalen baksteen onderzoekt Maarten hoe het komt dat Henin in Parijs eigenlijk een groot voordeel had. De ongeëvenaarde eenhandige backhand van Justine wordt binnenstebuiten gekeerd en we komen te weten hoe het komt dat tegen de krachtige forehand van Clijsters geen kruit gewassen is. Maarten spreekt met een professor in de snarentheorie en ervaart bij Kim in het Amerikaanse New Yersey pas echt wat een goede opslag is.
Met Kim Clijsters, prof. Matthieu Lenoir, prof. Frederik Deconinck en Ine Van Caekenberghe (Ugent), Laurent Chapelle (VUB), sportpsychologe Zara Van De Ven, Bart De Keersmaeker (Tennis Vlaanderen), prof. Bert Vercnocke (KU Leuven), tennissers Christopher Heyman en Idriss Haddouch.
Aflevering 4: Tom Boonen, Parijs-Roubaix 2005
Maandag 11 april
In het voorjaar van 2005 rijdt Tom Boonen een week na winst in de Ronde van Vlaanderen de koers die hem het meeste ligt: Parijs-Roubaix. Boonen vliegt die dag over de stenen, door de Hel van het Noorden richting hemel. Hij pakt met veel machtsvertoon zijn eerste van vier overwinningen in de kasseiklassieker.
Maarten duikt met Belgische kampioene Lotte Kopecky in de buik van een wielerpeloton en laat zich op de kasseien van Noord-Frankrijk meermaals door elkaar schudden voor de wetenschap. We krijgen inzicht in de gigantische ‘motor’ van Wout van Aert en mogen een kijkje nemen in het heiligdom van de mechaniekers van wielerploeg Quickstep-Alpha Vinyl. Tom Boonen toont op de Carrefour de l’Arbre, één van de meest beruchte kasseistroken uit Parijs-Roubaix, dat hij vandaag nog altijd onnavolgbaar is.
Met Tom Boonen en Lotte Kopecky, Claus Claeys (KU Leuven), ploegleider Tom Steels (Quickstep-Alpha Vinyl), prof. Wim Derave (Ugent), performance manager Mathieu Heijboer (Jumbo-Visma) en prof. Bert Vercnocke (KU Leuven).
Aflevering 5: Jean-Michel Saive vs Jan-Ove Waldner, EK tafeltennis 1994
Maandag 18 april
In april 1994 staat Luikenaar Jean-Michel Saive bovenaan de wereldranglijst in het tafeltennis, wan-neer hij in de finale van het EK in Birmingham oog in oog komt te staan met zijn grote en ongenaakbare voorbeeld: olympisch- en wereldkampioen Jan-Ove Waldner. De twee spelen een zinderende finale waarin onze landgenoot laat zien waarom hij en niemand anders op dat moment de beste tafeltennisser ter wereld is.
Maarten toont in deze aflevering wat het blote oog niet kan zien. We vertragen de snelste sport te wereld om de omwentelingen van een pingpongbal te tellen en nemen de tijd om even stil te staan bij de vingervlugge reactiesnelheid van topspelers. Maarten knoeit met het pallet van de Belgische kampioen en leert dat een tafeltennisser ook over uitstekende oren moet beschikken. Ondertussen vliegen de pingpongballen hem zelf om de oren want Jan-Ove Waldner demonstreert zijn beste opslag en Saive toont ons zijn beste return.
Met Jean-Michel Saive en Jan-Ove Waldner, prof. Bert Vercnocke (KU Leuven), de Belgische kampioenen Cédric Nuytinck en Lisa Lung, tafeltennister Margot Degraef, sportpsychologe Zara Van De Ven en prof. Frederik Deconinck (Ugent).
.png "Jean-Michel Saive")
Aflevering 6: Luc Van Lierde, Iron Man Hawaii 1996
Maandag 25 april
Op 26 oktober 1996 start Luc Van Lierde in de Stille Oceaan voor Hawaii aan een opdracht zonder weerga: 3,8 km zwemmen, 180 km fietsen en 42 km lopen. Toch zal hij zich bij zijn eerste deelname aan de Iron Man van Hawaii meteen onsterfelijk maken, want Van Lierde wint meteen de zwaarste triatlon ter wereld. Als eerste Europeaan én in een nieuwe recordtijd.
Deze aflevering toont dat er naast zwemmen, fietsen en lopen nog een vierde discipline bestaat in de triatlon en dat Van Lierde de Iron Man nooit had kunnen winnen zonder twee trossen halfrijpe bananen. Op Lanzarote komen we te weten dat je niet alleen keihard moet trainen op het fietsen en het lopen, maar ook op de wissel tussen die twee. Maarten beleeft een tropische inzinking in een warmtekamer in Gent, maar krijgt ook verkoeling als Van Lierde hem de Atlantische oceaan instuurt voor een mini-Iron Man van 400 meter.
Met Luc Van Lierde, prof. Wim Derave, prof. Jan Bourgois en Raf Van Dyck (Ugent), sportpsychologe Zara Van De Ven, triatlete Sofie Goos en triatleet Emmanuel Lejeune, sportfysioloog Jan Olbrecht.
