Nieuw op Canvas: Chernobyl
Spraakmakende internationale topreeks - vanaf woensdag 15 april op Canvas
.png)
Vanaf half april zendt Canvas de ophefmakende HBO-reeks Chernobyl uit, in primeur voor Vlaanderen op open net.
De historische fictiereeks over de kernramp in Tsjernobyl (26 april 1986) werd vorig jaar alom geprezen in de internationale pers. De reeks won ook talrijke prijzen, waaronder een Golden Globe en een Daytime Emmy voor beste reeks. Met Chernobyl kan Canvas, na onder andere The Handmaid's Tale en True Detective, dus andermaal uitpakken met een internationale topproductie.
Chernobyl vertelt in vijf afleveringen het verhaal van de ontploffing in de kerncentrale in toenmalige Sovjetrepubliek Oekraïne, de rampzalige gevolgen ervan voor de omgeving en de omwonenden, en de race tegen de tijd van brandweer en technici om mensen te redden en erger te voorkomen. Maar ze toont ook hoe de Sovjetautoriteiten probeerden de ware oorzaken van de ramp te verdoezelen en hoe één man bleef vechten om ze aan het licht te brengen.
De reeks wordt alom geprezen om haar intense vertolkingen, de realistische en accurate sfeerschepping en algemene productiekwaliteiten, maar vooral ook om de ontmaskering van de manier waarop de overheden de waarheid probeerden te verhullen. Recensenten zien daarin parallellen met de hedendaagse problematiek van ‘fake news’.
Chernobyl: vanaf woensdag 15 april om 22.00 uur op Canvas, drie weken lang (telkens twee afleveringen) en meteen integraal op canvas.be.
Voorafgaand aan de fictiereeks is er op 15, 22 en 29 april ook telkens een aflevering van de driedelige reeks In de ban van Tsjernobyl, waarin Jan Balliauw praat met de echte mensen achter enkele van de personages uit de fictiereeks. Meer daarover vindt u hier.
Het verhaal van Chernobyl
Centraal in het verhaal staan drie hoofdpersonages. Valery Legasov (Jared Harris, Mad Men, The Crown, The Expanse) is een toonaangevende kernfysicus die als een van de eersten de omvang van de kernramp beseft. Boris Shcherbina (Stellan Skarsgård, Breaking the Waves, The Hunt for Red October, Good Will Hunting), vicepremier van de Sovjet-Unie, krijgt van het Kremlin de opdracht de nucleaire crisis in Tsjernobyl onder controle te krijgen. Ulana Khomyuk (Emily Watson, Breaking the Waves, Hilary and Jackie) is een kernfysica die koste wat het kost het mysterie rond het ongeluk wil ontrafelen. In de eerste uren na de ramp is de omvang ervan nog niet duidelijk, waardoor medewerkers van de kerncentrale en de hulpdiensten aan grote gevaren worden blootgesteld.
Doorheen de reeks probeert het trio Legasov, Shcherbina en Khomyuk de waarheid over de ramp te achterhalen, terwijl alle inwoners van de nabije stad Pripyat en de omliggende gebieden worden geëvacueerd. Decennia later kunnen zij nog steeds niet terugkeren naar het besmette gebied, en de gevolgen van de kernramp voor alle betrokkenen zijn ongezien.
Paul Ritter (Quantum of Solace, Vera, The Hollow Crown), speelt de rol van Anatoly Dyatlov, een ingenieur die door een fout gelopen veiligheidstest mee aan de basis lag van de ramp. Adam Nagaitis (The Terror) is Vasily Ignatenko, een brandweerman die als een van de eersten ter plekke was. Jessie Buckley (Beast), speelt zijn vrouw Lyudmilla Ignatenko. Adrian Rawlins (Harry Potter) is hoofdingenieur Nikolai Fomin en Con O’Neill (Harlots) Viktor Bryukhanov, manager van de nucleaire site.
Scenarist Craig Mazin baseerde zich onder meer op de getuigenissen van de inwoners van Pripyat (de nu verlaten spookstad nabij Tsjernobyl), zoals die werden opgetekend door de Wit-Russische Nobelprijswinnares Svetlana Alexievich in haar boek Voices from Chernobyl. De meeste personages zijn gebaseerd op historische figuren. Alleen wetenschapster Ulana Khomyuk (vertolkt door Emily Watson) is een samenstelling van verschillende figuren.
De reeks werd grotendeels opgenomen in Litouwen, onder meer in Fabijoniškės, een stadswijk van Vilnius die nog helemaal de authentieke sfeer uitademt van grauwe Sovjet-wijken. De wijk werd gebruikt om het Oekraïense stadje Pripyat te portretteren. De niet meer gebruikte kerncentrale van Ignalina, eveneens in Litouwen, is van hetzelfde type van die van Tsjernobyl en kon dus perfect als plaats van de ramp fungeren.
Internationaal succes
Chernobyl ging in première in mei 2019 en werd door pers en publiek meteen erg goed ontvangen. In juni werd ze met een score van 9.7 de hoogst gewaardeerd televisieserie ooit op de bekende IMDB (Internet Movie Database). Ook op de recensie-aggregatiesites Metacritic en Rotten Tomatoes scoorde de reeks erg hoog. Chernobyl won tientallen internationale televisieprijzen, waaronder twee Golden Globes (Beste miniserie en Beste bijrol voor Stellan Skarsgård) en tien Daytime Emmy Awards, onder meer voor
VRT-filmkenner Ward Verrijken noemde Chernobyl “televisie van eenzaam hoog niveau. Het is een bijzonder intrigerende reconstructie van de kernramp in Tsjernobyl in 1986, met een topcast die gestalte geeft aan historische figuren: de arbeiders en omwonenden die moesten geëvacueerd worden, de Russische overheidsambtenaren die de catastrofe in de doofpot wilden stoppen, tot en met Gorbatsjov himself.”
“Chernobyl is a disaster movie, a spy movie, a horror movie, a political thriller, and a human drama, and it spins each plate expertly.”
The Guardian
“A grim ‘Chernobyl’ shows what happens when lying is standard and authority is abused.”
The Washington Post
“Chernobyl is totally bleak and totally essential.”
Entertainment Weekly
“The formidable trio of Harris, Skarsgard, and Watson give the series its bleeding heart, untangling their characters’ respective inner conflicts and ultimate determination to tell the truth.”
Variety
"Devastatingly powerful - no piece of dramatised non-fiction has ever felt this authentic.”
Independent
Aflevering 1: "1:23:45"
26 april 1986. Vroeg in de ochtend vindt een explosie plaats in de kerncentrale van Tsjernobyl. Werknemers gaan ter plekke om de schade in te schatten. Wanneer ze tot in de controlekamer raken, zien ze dat de kern van de reactor verdwenen is - iets wat eigenlijk onmogelijk is. Intussen wordt brandweerman Vasily van het nabijgelegen stadje Pripyat opgeroepen om de brand in de kerncentrale te bestrijden. Zijn vrouw Lyudmilla gaat samen met andere inwoners van de stad kijken naar de vreemde gloed die van de kerncentrale komt.
De directeurs van de kerncentrale - Dyatlov, Bryukhanov en Fomin – verzekeren de gemeenteraad van Pripyat dat het stralingsniveau na de ramp niet gevaarlijk hoog ligt. Volgens hen is het dus veilig voor de werklui en hulpdiensten. Toch beslist de raad om Pripyat af te zonderen van de rest van de wereld en de telefoonlijnen te verbreken, om paniek en desinformatie tegen te gaan. Al gauw beginnen er evenwel zieke mensen toe te stromen in het lokale ziekenhuis. Sovjet-wetenschapper Valery Legasov, wordt door het Centrale Comité van de USSR aangesteld als expert om het incident te gaan onderzoeken.
Aflevering 2: "Please Remain Calm"
Zeven uur na de explosie in Tsjernobyl krijgt Ulana Khomyuk, een kernfysica in Minsk, een stralingsalarm in haar kantoor. Haar ongerustheid wordt groter wanneer ze geen telefonisch contact kan maken met Tsjernobyl. In Pripyat komt Lyudmilla aan in het ziekenhuis, op zoek naar haar man Vasily. Hij is echter met de helikopter naar Moskou gebracht. Op een vergadering van het Centrale Comité gaat Legasov in tegen de inschatting van vicepremier Boris Shcherbina dat de situatie bij de kerncentrale onder controle is. Daarom stuurt Algemeen Secretaris Gorbachev beide mannen naar Tsjernobyl, waar een nieuwe meting aantoont dat het stralingsniveau vele duizenden malen hoger ligt dan eerst gedacht. Legasov spoort Shcherbina aan om Pripyat te evacueren, maar die is bezorgd om de reactie van Moskou.
Wanneer het nieuws van de ramp zich over Europa verspreidt, geeft Shcherbina eindelijk het bevel tot evacuatie. Khomyuk probeert ondertussen tot in Tsjernobyl te raken om Legasov en Shcherbina te waarschuwen dat een tweede, veel grotere explosie nakend is, een ramp die het hele Europese continent bedreigt.
Aflevering 3: "Open Wide, O Earth"
30 april 1986. Lyudmilla heeft Vasily gevonden in een ziekenhuis in Moskou. Ze slaat de waarschuwing van een verpleegster in de wind om het contact met haar zieke man te beperken. In Tsjernobyl is de brand in de reactor eindelijk onder controle. Legasov waarschuwt Shcherbina dat een kernsmelting in de centrale het drinkwater van 50 miljoen mensen zou besmetten. Mijnwerkers graven een tunnel onder de reactor om de kernsmelting af te wenden. Legasov maakt een saneringsplan voor het omliggende gebied, waarvoor honderdduizenden mannen zouden moeten worden opgeroepen om te helpen - en dus blootgesteld zouden worden aan de gevaarlijke straling.
Khomyuk is vastbesloten om de oorzaak van de explosie te achterhalen en trekt naar het ziekenhuis om te praten met de mensen die als eerste ter plaatse waren bij de ramp. Zo trekt ze echter ongewenste aandacht van de Russische geheime dienst KGB.
Aflevering 4: "The Happiness of All Mankind"
Wanneer de verplichte evacuatie start, vragen Shcherbina en Legasov advies aan Generaal Tarakanov om op afstand bestuurbare maanvoertuigen te gebruiken om puin te ruimen dat te radioactief is voor menselijk contact. Helaas blijkt het stralingsniveau zelfs voor de maanvoertuigen te vernietigend. Legasov en Shcherbina maken een plan om het puin toch met menselijke kracht te ruimen, met zo weinig mogelijk blootstelling aan de radioactiviteit,
Khomyuk probeert documenten over de kerncentrales in de Sovjet-Unie te bemachtigen en een ernstig zieke Dyatlov te overtuigen om te vertellen wat er de nacht van de explosie precies gebeurde in de kerncentrale.
Aflevering 5: “Vichnaya Pamyat”
Onder druk van de KGB bevestigt Legasov publiekelijk dat de explosie in Tsjernobyl door een fout van een operator gebeurde. Achteraf twijfelt hij echter om toch de waarheid te vertellen op het komende proces van Dyatlov, Bryukhanov en Fomin. Shcherbina, Legasov en Khomyuk geven op het proces de wetenschappelijke verklaring van wat er in de nacht van 26 april is misgelopen. Legasov zet zijn reputatie, en misschien zelfs zijn leven, op het spel in de hoop om een nieuwe Tsjernobyl te vermijden.
