Kinderen van de migratie - Aflevering 4: De spanning stijgt
Dinsdag 21 september op Canvas en VRT NU
.png)
De kinderen van migratie ontdekken hoe racisme en discriminatie zich uitbreiden als een olievlek en soms zelfs tot agressie en geweld leiden.
Veel migranten en hun kinderen hebben warme herinneringen aan gastvrije Belgen die hun nieuwe, exotische buren niet alleen koesterden, maar ook hielpen. Maar na een tijdje verzuurde de sfeer. Naarmate de migrantengemeenschappen groeiden en de migranten meer in de kijker liepen, namen ook de uitingen van xenofobie toe. De crisis van de jaren 70 met hun massale werkloosheid, en later de verloedering van stadsdelen waar drugsdealers de macht overnemen, zetten mensen nog meer tegen mekaar op. Sinds het einde van de jaren 70 zijn er nauwelijks nog migranten of migrantenkinderen die niet met racisme en discriminatie te maken kregen.
'Verboden voor honden en Italianen'
Op sommige terreinen was het racisme vanaf het begin structureel. In de mijngebieden waren bordjes als 'Verboden voor honden en Italianen' alomtegenwoordig. En al snel kwamen meer nationaliteiten op die bordjes terecht. “Verboden voor ratten, honden, katten, Italianen, Spanjaarden, Grieken… een hele waslijst van nationaliteiten die niet binnen mochten”, herinnert getuige Christos Pistolas zich. Met de racismewet van 1981 verdwijnen de bordjes, maar niet de discriminatie. Portiers en zogenaamde lidkaarten moesten vanaf dan gekleurde klanten buiten houden. En de discriminatie beperkte zich niet tot de horeca. Getuigen vertellen ook hoe ze telkens opnieuw merkten dat woningen al verhuurd bleken wanneer zij eraan kwamen – en ze plots weer beschikbaar waren wanneer ze zelf met een “Belgische” naam later nog eens terugbelden.
Racistische politie en politici
Erger nog werd het eenmaal politici en politie zich openlijk racistisch begonnen te gedragen. Bachir M’Rabet vertelt met veel plastische details hoe hij herhaaldelijk door agenten vernederd werd, en over de extreemrechtse symbolen die hij in de commissariaten zag. De broer van getuige Memet Karaman werd neergeschoten door vier Vlaamse jongeren die “op Turkenjacht” waren. Eén van hen bleek de zoon van een politiecommissaris. Ook de verkiezingsoverwinningen van het Vlaams Blok doen de spanning stijgen. Getuigen vertellen over depressies en nachtmerries, over de angst dat het ergste waar zou worden en ze het land zouden worden uitgezet.
Xenofobie
Met de opkomst van de xenofobie, groeide ook het verzet ertegen. Niet alleen met betogingen en manifestaties, maar ook met initatieven tot verzoening. Tot 9/11 de xenofobie een nieuw gezicht gaf: ineens was “de moslim” de vijand. Yilmaz Kursun, taxichauffeur en geboren en getogen Gentenaar, kreeg plots van een klant de vraag of hij geen bomgordel droeg.
Maar het meest aangrijpende verhaal in deze aflevering is ongetwijfeld dat van Kenza Isnasni. Na jaren gezocht te hebben naar een behoorlijke woning, kwam haar gezin terecht in een gebouw waar ook een fanatieke racist woonde. Ze werden bespuwd, beledigd, bedreigd. Klachten haalden niets uit. Op 7 mei 2002 dringt hij met een vuurwapen hun appartement binnen. Hij vermoordt beide ouders met tientallen kogels en sticht brand. Kenza’s jonge broertjes worden levensgevaarlijk gewond maar overleven het, net als Kenza zelf. Sindsdien wijdt ze haar leven aan de strijd voor erkenning en respect voor migranten.
