De vier seizoenen van dichter en auteur Bart Moeyaert
Dinsdag 21 mei om 21.10 uur op VRT CANVAS en VRT MAX
30 april 2024 - Maar één keer per jaar heb je De vier seizoenen. Na de documentaire met Caroline Pauwels, oud-rector van de VUB, brengen we een nieuwe aflevering in de bijzondere serie die over meerdere jaren loopt, en waarin telkens één persoon centraal staat. Gedurende twaalf maanden volgden we nationaal en internationaal gelauwerd dichter en auteur Bart Moeyaert.
Lente: Te veel los vel
Starten doen we in de lente van 2023. Bart Moeyaert is 40 jaar auteur, en nadert zijn 60ste verjaardag. Het wordt voor de auteur een periode van reflecteren. Van loslaten en toelaten.
Wanneer hij op 30 maart de Boon literatuur publieksprijs wint, komen we te weten waarom het schrijven van dit gelauwerde kinderboek hem bloed zweet en tranen heeft gekost. De laatste jaren heeft afscheid nemen van dierbaren er bij Bart Moeyaert ingehakt. Wat hij zelf ‘los vel’ noemt: het is tijd om te vervellen tot een nieuwe huid. Het is tijd voor verandering maar dood en rouw is niet iets wat je in de lente wil (her)beleven. Soms kan het niet anders.
Hij laat het publiek af en toe achter zich en vindt zijn toevlucht in het groen, meer bepaald in het tuinieren - ‘de herfstbladeren wegvegen zodat het prille groen van de lente naar boven komt’. En hij leeft zich uit in het schrijven van een nieuwe jeugdroman die nog geen titel heeft maar wel in het najaar van 2023 zou / zal / moet uitkomen.
Zijn tweede natuur is op een vaderlijke – lees streng maar rechtvaardige – manier studenten begeleiden. Dat doet hij aan een selecte groep KU Leuven studenten. Hij stelt hen de vragen die hijzelf op die jonge studentenleeftijd te weinig gekregen heeft.
Zomer: Overal zit iets magisch in maar je moet het willen zien.
Zomer is gelijk aan buitenleven. Zijn woonplaats in Heide met weelderige tuin is daar uitermate geschikt voor. Maar ook de bossen in de omgeving brengen rust en stilte. Voor Bart bestaan er twee manieren van wandelen: eentje die zorgt voor verstrooiing en eentje die hem helpt zijn gedachten te ordenen.
Omvergevallen bomen en in elkaar verstrengelde rododendrons: Bart ziet er vaak iets magisch in. Dat kreeg hij mee van thuis: via de fantasierijke verhalen van zijn vader en de werkelijke verhalen van zijn moeder die als dienstmeisje opgroeide in een kasteel.
Zijn wandeling leidt tot de bank onder de eik. Daar vindt hij op anderen dagen rust maar niet op de dag waarop wij aanwezig zijn. In het jaar waarop Bart Moeyaert zijn veertigste auteurschap viert, ervaart hij voor het eerst in zijn leven hoe het is om in ‘cirkeltjes te draaien’. Schrijven wordt lastig: is dit dan wat ze een writer’s block noemen?
Herfst: Zuurstof
Soms brengt niet de lente maar de herfst een nieuw begin. We reizen met Bart mee naar Göteborg in Zweden. Zijn pas vertaalde boek Morris wordt er voorgesteld aan het Zweedse publiek op de Bokmässan. Daar in het buitenland waar hij gelijken ontmoet — schrijvers, uitgevers en lezers — leeft Bart helemaal op. Het valt op dat zijn werk ook in vertaling zeer goed ontvangen wordt. Het valt nog meer op dat hij er terug bovenop is.
Ondertussen werkt hij aan een nieuw project, waaraan hij al eerder heeft gewerkt: een autobiografisch boek in de reeks Privé-domein van uitgeverij De Arbeiderspers. Het ligt hem momenteel beter dan verder werken aan de jeugdroman die in de wachtrij is beland.
Winter: Een ander leven
De proefdruk van het nieuwe boek is er. De aanzet voor Een ander leven is een driedaagse reis met zijn moeder naar Parijs, toen zij 70 werd en hij een dertiger was. Hij (her)ontdekt foto’s, brieven en andere documenten, en stelt bijna-vergeten herinneringen weer samen.
Bart krijgt het bericht dat hij, nu voor de vierde keer, op de shortlist van de internationale Hans Christian Andersen Award staat. Het is een oeuvreprijs voor kinder- en jeugdliteratuur: een internationale schouderklop van formaat.
Lente: Epiloog
We reizen nog één keer mee met Bart Moeyaert. Deze keer naar de Bologna Children’s Book Fair, waar we met hem in spanning afwachten of hij deze keer de prestigieuze Hans Christian Andersen Award mee naar huis neemt of niet.
De vier seizoenen van Bart Moeyaert, dinsdag 21 mei om 21.10 uur op VRT CANVAS en VRT MAX